Pd hari itu, Dr. Muslih dijadualkan untuk memasuki dewan bedah pd sblh tgh hari. Stlh mnyiapkan kerja2 di wad, Dr. Muslih mula memasuki dewan bedah ortopedik tepat pd pkul 1 tgh hari. Dia akan mnolong seorg pkar mbuat pmbedahan TKR (total knee replacement) bg pesakit yg prnh diberi heparin tmpoh hari. Pmbedahan trsebut biasanya mngambil masa slama 3 jam. Tetapi bleh mjadi lbih lama jika pmbedahan trsebut didapati rumit.

Dikerling jam tangannya, smbil brfikir, 'Kan bagus kalau pmbedahan ini mula setengah jam lebih lewat, smpatlah aku solat zuhur dulu. Harap-harap tiga jam siaplah kes ni. Moga Allah mmpermudahkan urusan kami semua'.

Stlh hmpir tiga jam pmbedahan brlangsung, Dr. Muslih melihat muka Pakar Ortopedik brkerut2. Dahinya dibasahi peluh meskipun suhu di dlm dewan trsebut serendah 16 drjah Celsius.

'Tak mungkin boleh habis dlm masa 3 jam, dah nk masuk pkul 4 ni. Nmpaknya kena jamak takhir', fikir Dr. Muslih.

Pmbedahan trsebut mnjadi brtambah rumit. Pesakit khilangan byk darah. 2 paket darah dimasukkan ke dlm bdannya semasa pmbedahan. Bdn Dr. Muslih terasa penat dan kakinya terasa lenguh kerana trlalu lama brdiri.

Pmbedahan trsebut akhirnya siap 20minit sblm pkul 7 ptg. Dr. Muslih terus meluru ke surau di tepi pintu masuk dewan bedah untuk solat jamak.

'Alhamdulillah'. Badannya terasa segar kmbali stlh trkena air wudhuk. Solat menambahkan kesegaran. Terubat sedikit kletihan. Sungguh, solat itu suatu kerehatan bagi org beriman.

Stlh selesai solat, Dr. Muslih melihat seorg MA yg mmbantu pmbedahan td, solat di satu sudut secara brasingan. MA Rahim gelarannya. Dr. Muslih duduk sebentar di satu sudut untuk mmbaca zikir ma'thurat. Terasa tenaga baru mula menyerap masuk ke segenap urat dan nadinya.

Hati Dr. Muslih brbisik, 'Alhamdulillah, solat mmbawa sseorg mghadap Allah walau sesibuk mana pun kerja. Inilah hikmah solat. Hubungan hamba dgn Allah x trputus plg kurg 5 kali sehari smlm. Hati pun mjadi lebih tenang bila keluar seketika drpd hiruk-pikuk tugas seharian. Benar kata Allah, sesungguhnya dgn mgingati Allah itu hati akan mjadi tenang'.

MA Rahim mnyapa Dr. Muslih usai solatnya, "Penat betullah minggu ni, doktor. Kes selalu cmplicated. Hari2 kena qada solat".

"Abang Rahim qada ke td?" tanya Dr. Muslih.

"Ya lah, solat zuhur da burn. Kena qada lah. Nk tggal keluar solat jap masa operation mana smpat", kata MA Rahim.

"Kenapa x jamak aje? Kn bleh jamak solat zuhur dan asar?" kata Dr. Muslih.

"Eh. boleh jamak ke? Bkn solat jamak hanya dibuat jika pjalanan jauh aje?" tanya MA Rahim smbil mggaru2 kepalanya. Kehairanan.

"Boleh. Jamak x smestinya dlm pjalanan jauh. Waktu2 yg trlalu sibuk pun dibolehkan jamak. Sibuk yg mnyebabkan tiada plihan lain. Cntoh yg trbaik dlm kes td. Kalau qasar, barulah disyaratkn musafir", jelas Dr. Muslih.

"Jamak dan qasar tu x sama ke?" MA Rahim brkerut dahi.

"Jamak ni mghimpunkan 2 solat. Qasar pula memendekkan solat yg 4 rakaat mjadi 2 rakaat. Selalunya dlm musafir kita gbung kedua2nya sekali, hmpun dan pndekkan. Tapi bila dlm kesusahan mcm td atau dipanggil masyaqqah, kita boleh jamak saja, x boleh qasar."

"Subhanallah! Saya dah lima tahun kerja kt sini. Saya x tahu pun bleh jamak. Saya qada aje kalau kena kes2 cmplicated mcm td", kata MA Rahim smbil mggeleng.

MA Rahim mgajukan lg soalan kpd Dr. Muslih.

"Apa cntoh lain keadaan yg mmbolehkan kita jamak? Mksud sy selain musafir?"

"Islam ini agama cntik, Abang Rahim. Islam selalu mmberi kemudahan kpd kita dlm semua hal. Cntoh lain, katakanlah kita trlibat dlm jam. Sesak sgt, berjam-jam, langsung x bleh lari. Dibolehkan juga untuk jamak," jelas Dr. Muslih.

"Oh, itupun boleh? Saya mmg selalu kena jam teruk kt MRR2." MA Rahim takjub dgn praktikalnya ajaran Islam.

"Saya tringat ada 1 kisah Rasulullah SAW prnah solat zuhur dan asar secara jamak di madinah, tnpa sebab ketakutan atau musafir. Tp adalah kerana hajat atau ksusahan trtentu, bkn saja2. Seorg sahabat Nabi brtanya tntang hal itu, dan jawapannya krn Nabi x mahu umatnya trbeban," smbung Dr. Muslih lg.

"oh, bru sy fhm. Trima kasih byk2 ye doktor. Doktor ni mcm ustazlah. Doktor skolah agama ke dlu?" kata MA Rahim.

"Eh, sy biasa2 saja. Bkn apa, kn kewajipan kita untuk mngetahui tntang agama kita. Prkara ini fardhu ain, Abang Rahim. Walaupun kita kerja bidang lain, kita juga kena tahu soal2 hukum fiqah ni," kata Dr.Muslih.

"Hmm, ye x ye juga. Bkn glongan ustaz saja nk msuk syurga, kita semua pn nk msuk syurga. Jd ilmu fardhu ain ni bkn ustaz saja yg kena pndai, kita pn kena pndai juga," simpul MA Rahim. Dr. Muslih trsenyum dgn ksimpulan yg matang itu.


DALIL:

Ibn Abbas bkata: "Nabi Muhammad prnah mnjamakkan antara zuhur dan asar srta antara maghrib dan isya' di madinah bkn sbb musafir dan hujan. Ibn Abbas ditanya: "Mengapa Nabi Muhammad melakukannya?" Dia bkata: "Baginda mahu mmberi kelapangan kpd umatnya". (Sahih Muslim).

Menurut Mazhab Syafi'i, keadaan2 lain yg dibenarkn melakukan jamak selain drpd keadaan musafir ialah jamak krn hujan (ada syarat2nya), jamak krn sakit dan jamak krn hajat atau kpayahan yg tmbul.

Imam Nawawi meluaskan sebabnya krn salji, angin kuat, sejuk, keadaan jalan brlumpur, becak, dan sebagainya seperti keadaan di luar negara. Beliau juga bkata: "Segolongan ulama besar mmbenarkan jamak dlm keadaan x musafir krn kperluan asalkan x dijadikn adat yg tetap. Demikian pndapat Ibn Sirin dan Asyhab drpd Ashab Malik. Dilaporkan juga oleh Khathabi drpd Qaffal Kabir, kalangan pengikut Syafi'i."

~Rujuk Fikah Luar Negara oleh Maszlee Malik dan Hamidah Mat, trbitan PTS Millenia.